Hoofdredactioneel commentaar 14-11-06

Zeer gevaarlijk denken

Voor de allereerste keer hebben de hoge omes van het leger, de politie, de luchtmacht en de CIO* President Mugabe een zacht duwtje gegeven, waarmee ze hem tactvol voorstelden dat hij zou moeten denken over een elegant aftreden – en dat hij dit binnenkort zou moeten doen.

Ze zeggen dat ze, door een woeste machtsstrijd achter de schermen en een landelijk verlies aan steun, gedwongen zijn de ouder wordende dictator aan zijn beloften te herinneren om vredig en welwillend op te stappen.

Maar de crux is natuurlijk dat ze hun eigen huid willen redden door de zekerheid dat Zanu (PF) de macht zal behouden in wat voor post-Mugabe tijdvak dan ook.

Alleen als dat gebeurt zullen ze kunnen blijven genieten van de walgelijk luxueuze leefstijl waaraan ze gewend zijn geraakt, terwijl de meerderheid van de Zimbabweanen verder leeft in weerzinwekkende armoede en vervuiling.

Het is ook interessant dat de generaals voorstelden dat een van hen, in het licht van de moorddadige oorlogsvoering met de partij over de opvolgingskwestie, het van Mugabe zou kunnen overnemen.

Dit is een zeer gevaarlijk denken. Zimbabwe is al hogelijk gemilitariseerd, met kolonels, generaals en brigadiers die de leiding hebben over talrijke aan staatsinstanties gelijkgestelde instellingen en regeringsministeries. Een militaire overname van het presidentschap zou het beetje macht dat de bevolking nog rest afnemen.

Het is echter bemoedigend, dat de generaals Mugabe ook hebben gezegd dat een burgeropvolging grondwettelijk zou moeten plaatsvinden. Wij veronderstellen dat ze bedoelen dat er vrije en eerlijke verkiezingen, uitgevoerd in overeenstemming met internationale maatstaven, moeten plaatsvinden. Het zou uitermate behulpzaam zijn als de generaals naar buiten zouden treden en precies zouden zeggen wat ze in dit verband bedoelen.

We ondersteunen hun inspanningen om een vredig einde aan Mugabe’s te lange regeerperiode te orkestreren. We vragen hen om met beide handen de gelegenheid die door zijn vertrek ontstaat aan te grijpen om de goede dingen voor Zimbabwe te doen. Dat wil zeggen, het terugbrengen van een grondwettige regering en het naleven van de wet, een onpartijdige rechtspraak, internationale betrekkingen, enzovoorts.

Eerst en vooral is er een nieuwe grondwet nodig, die de buitensporige presidentiële macht, die door talloze wijzigingen aan het Lancaster House staakt-het-vuren document bij één man terecht is gekomen, opheft. Het NCA** heeft de moed gehad om de leiding te nemen en is op weg naar de politieke oppositie, de burgermaatschappij, de kerken en alle andere geïnteresseerde groeperingen om voor deze zaak op te komen.

**NCA: National Constitutional Assembly, Nationaal Grondwet Overleg